W 2016 roku, w największym w całej UE programie operacyjnym, przyjęto wszystkie kryteria wyboru projektów, ogłoszono wszystkie planowane na ten rok konkursy, a także z nadwyżką zrealizowano plan kontraktacji, certyfikacji i refundacji otrzymanych z Komisji Europejskiej (KE).
W programie uruchomiono łącznie 49 naborów konkursowych na kwotę 24,1 mld zł (z tego 39 naborów w 2016 r.). Ocenę formalną przeszło już 1138 wniosków o wartości dofinansowania unijnego 38 mld zł. Podpisano umowy dla 330 projektów (z czego 308 w samym 2016 roku) na kwotę UE prawie 30 mld zł. Oznacza to, że zakontraktowano ponad 26 proc. alokacji.
"Jeszcze na początku roku, w rządowym planie zwiększenia efektywności i przyspieszenia wdrażania funduszy unijnych, zakładaliśmy, że na koniec 2016 r. będziemy mieli w umowach 16,5 mld zł. Plan wykonaliśmy więc z niemal dwukrotną nadwyżką" – ocenił wiceminister rozwoju Witold Słowik.
Tylko w 2016 roku certyfikowano do Komisji Europejskiej 8,95 mld zł, co oznacza wykonanie w 144 proc. prognozy przyjętej na ten rok przez Radę Ministrów. Natomiast od początku realizacji Programu Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ), zadeklarowana do Komisji Europejskiej kwota wyniosła 10,83 mld zł wydatków kwalifikowalnych, z czego wkład UE to 9,2 mld zł, tj. 8 proc. alokacji. KE zrefundowała już Polsce ponad 8 mld zł z tej kwoty (30 grudnia wpłynęła ostatnia w ub.r. płatność w wysokości ok. 200 mln zł).
Do Komisji Europejskiej zostały wysłane już 42 wnioski o potwierdzenie dofinansowania dla dużych projektów, z czego 30 w samym 2016 r. KE wydała już 27 pozytywnych decyzji – wszystkie w 2016 roku.
"Wśród wydanych przez KE decyzji dla dużych inwestycji ze wszystkich państw członkowskich, ponad połowa dotyczy przedsięwzięć w ramach polskiego POIiŚ 2014-2020" – poinformował wiceminister Słowik.
Podpisane dotychczas umowy o dofinansowanie zakładają m.in.:
- wybudowanie 640 km autostrad i dróg ekspresowych (w tym odcinki tras: A1, S7, S8, S19, S3, S5);
- przebudowanie lub zmodernizowanie 316 km linii kolejowych (m.in. linie nr 7 i 8, E59, E65 i E75);
- budowę 6 km II linii metra w Warszawie;
- wybudowanie lub zmodernizowanie 384 km gazociągów przesyłowych;
- wybudowanie lub przebudowanie 66 oczyszczalni ścieków komunalnych;
- wybudowanie lub wyremontowanie 1190 km kanalizacji sanitarnej;
- wsparcie 33 obiektów kultury (m.in. wyposażenie Centrum Nauki i Techniki w Łodzi, modernizacja Pałacu Krzysztofory, rewaloryzacja zabytkowej siedziby Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, modernizacja Opery w Bydgoszczy);
- wsparcie 55 podmiotów leczniczych (wsparcie infrastruktury szpitali, szpitalnych oddziałów ratunkowych, lotnisk, lądowisk i baz lotniczego pogotowia ratunkowego).
Część inwestycji udało się już zakończyć. W grudniu oddano do użytku ponad 9-kilometrowy fragment drogi ekspresowej S7 łączącej Gdańsk, Warszawę i Kraków, na odcinku Miłomłyn – Ostróda Północ oraz ponad 15-kilometrowy fragment drogi ekspresowej S8 od istniejącej obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa do Mężenina (w ramach projektu Budowa drogi ekspresowej S8 Wyszków – Białystok). Ponadto otwarto obwodnicę Bełchatowa w województwie łódzkim, Brodnicy – w województwie kujawsko-pomorskim, a także zachodnią obwodnicę Lublina. Zakończyła się także inwestycja Modernizacja systemu przesyłowego na Dolnym Śląsku w celu poprawy jego funkcjonalności oraz optymalnego wykorzystania połączenia Polska – Niemcy, w ramach której wybudowana została tłocznia gazu Jeleniów.
***
POIiŚ 2014-2020 to największy krajowy program w Polsce i w Unii Europejskiej, na który przeznaczono ze środków unijnych 114 mld zł. Jego fundusze zasilają m.in. takie obszary, jak bezpieczeństwo energetyczne, gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, w tym przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klimatu, transport, kultura oraz zdrowie.