– Dziedzictwo kulturowe to ogromny potencjał dla rozwoju Polski. Jesteśmy zobowiązani, żeby troszczyć się o wartości przekazane nam przez przodków i zachować je dla następnych pokoleń. Częścią naszej wspaniałej historii, tradycji i kultury są zabytki, które zachwycają turystów z całego świata – mówił podczas konferencji „Fundusze europejskie w kulturze. Podsumowanie i perspektywy” Jarosław Orliński, dyrektor Departamentu Programów Infrastrukturalnych w MFiPR. W dzisiejszym wydarzeniu, podczas którego odbyła się prezentacja efektów zrealizowanych dzięki funduszom unijnym udział wziął także minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
"Unikatowe, pełne skarbów zabytki potrzebują odpowiedniej ochrony. Polska posiada bogate zasoby dziedzictwa kulturowego. Są one zasobem niepowtarzalnym i nieodnawialnym. Wymaga stałej ochrony. Wykorzystujemy do ich renowacji również środki unijne" – mówił Jarosław Orliński.
Program Infrastruktura i Środowisko wspiera ochronę dziedzictwa narodowego w Polsce. Dzięki unijnym środkom zabezpieczamy i odnawiamy zabytki przed nieuchronnym upływem czasu.
Na rozwój sektora kultury z Programu Infrastruktura i Środowisko przeznaczono prawie 2,1 mld złotych (467 mln euro). W ramach tej kwoty podpisano 146 umów o dofinansowanie. Łączna wartość całkowita realizowanych projektów to prawie 3,2 mld złotych. Fundusze te zostały przeznaczone m.in. na ochronę i rozwój dziedzictwa kulturowego, zarówno materialnego, jak i niematerialnego. Realizowane inwestycje miały na celu efektywne wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego w osiąganiu korzyści społecznych i gospodarczych.
Efektem zrealizowanych ze środków unijnych projektów z sektora kultury w ramach POIiŚ jest m.in. poprawa warunków eksponowania i propagowania kluczowych elementów dziedzictwa kulturowego. Wsparcie sektora kultury w POIiŚ w dużej mierze było związane z renowacją, konserwacją i restauracją obiektów zabytkowych i ich zespołów oraz przebudową i rozbudową obiektów zabytkowych, instytucji kultury i edukacyjnych.
Inwestycje w dziedzictwo kulturowe to także wsparcie na: sprawne ogrzewanie, systemy klimatyzacyjne i przeciwpożarowe, estetyczne pomieszczenia, wiele udogodnień związanych z wymogami dostępności. Inwestowano również w zakup nowoczesnego sprzętu, który daje możliwość prezentowania oferty kulturalnej i edukacyjnej.
"Dzięki inwestycjom w instytucje kultury zwiększa się atrakcyjność inwestycyjna i osiedleńcza regionu. Wpływają także na rozwój turystyki, poprawę dostępu do kultury, tworzą rynek pracy, a także wzmacniają rozwój przemysłów kultury i kreatywnych" – podsumował dyrektor Jarosław Orliński.
W perspektywie 2014-2020 sektor kultury okazał się jednym z najlepiej przygotowanych do absorpcji środków z Funduszy Europejskich. Dlatego podjęto decyzję o kontynuowaniu interwencji ze środków unijnych w tym obszarze w perspektywie 2021-2027. Jednym ze źródeł finansowania kultury będzie krajowy program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Wsparcie sektora kultury będzie kierowane do projektów, które będą przyczyniać się do realizacji nadrzędnego celu priorytetu, jakim jest zwiększenie wpływu kultury na rozwój gospodarczy, włączenie społeczne i innowacje społeczne, a także wykażą pozytywny wpływ na społeczność i gospodarkę lokalną.
Alokacja na inwestycje w sektorze kultury w programie krajowym na lata 2021-2027 wyniesie 600 mln euro. Jest to kwota wynegocjowana z Komisją Europejską w ramach nieformalnego dialogu. Polska oczekuje jeszcze na zatwierdzenie programu przez KE, w tym także tej kwoty alokacji na sektor kultury.